anyone who keeps the ability to see beauty never grows old - Franz Kafka



dinsdag 9 augustus 2011

een keuze hebben...

Conditioneringen zullen wel in de meeste mensen zitten, neem ik aan. Ze zijn vaak een onbewust onderdeel van ons gedrag en soms diep genesteld.
Er zijn natuurlijk fijne of nuttige overtuigingen die je kunt koesteren. Maar er zijn ook heel veel aangeleerde, dus geconditioneerde eigenschappen waar we in ons leven meer last dan gemak van hebben.
Ik weet dat ik ballast heb meegenomen uit mijn jeugd die ik beter kwijt kan zijn. In de loop van mijn leven heb ik ook best wat bijgeleerd: door training, door van anderen te leren, door fouten te maken en opnieuw te beginnen.
Naarmate ik ouder word laat ik me wel steeds minder leiden door vroegere conditioneringen. Ik weet dat ik een keuze heb in hoe ik ergens mee omga. Hoe iets binnen komt kan ik, tot op zekere hoogte, steeds beter zelf bepalen.
Maar nog steeds, zelfs op mijn leeftijd, kom ik op gezette tijdstippen mezelf tegen. Ondanks het feit dat ik me bewust ben in een oude modus terug te vallen, kan ik dat soms met moeite tegenhouden. Wat dat betreft kan het hondje van Pavlov de vergelijking met mij wel aan, of vice versa eigenlijk.
Ik merk dat als ik buiten mijn comfortzone raak, ik erg mijn best moet doen om mijn primaire reacties uit te schakelen. Want het is best lastig om het verschil te zien tussen conditionering en intuïtie. Ik kan bijvoorbeeld opzien tegen een taak of een gebeurtenis. De vraag is dan steeds of dat het gevolg is van een conditionering (ik ben daar niet goed in, ik kan dat niet, anderen kunnen dat beter) of van de intuïtieve wetenschap dat dit niet bij me past.
Maar goed: je kunt weten dat je bepaalde eigenschappen heb, daarmee zijn ze nog niet één, twee, drie verdwenen. Ik ben nog lang niet zover dat ik de overtuigingen die ik niet door eigen ervaring heb verkregen, overboord gezet heb. Ergens diep in mij zitten nog fossiele resten van mijn opvoeding. Maar door me steeds bewust te zijn van het bovenstaande, zal ik er ooit wel komen (of niet:-)
Het onderstaande verhaal, dat ik ergens op het Internet vond, sluit daar mooi bij aan.
Hoewel het niet gaat over conditioneringen geeft het wel aan dat je een keuze hebt in je eigen gedrag.
Op een avond vertelde een oude indiaan aan zijn kleinzoon over de strijd die in zijn binnenste gaande was.
Hij zei: "mijn zoon, het is een strijd tussen twee sterke wolven. De ene wolf is het kwade. Die gaat over angst, boosheid, afgunst, zorgen, jaloezie, hebzucht, arrogantie, zelfmedelijden, leugens en egoïsme.
De andere wolf is het goede. Die gaat over vreugde, liefde, blijdschap, vrede, hoop, rust, nederigheid, naastenliefde, vriendelijkheid, empathie, compassie en geloof."
De kleinzoon dacht even na en vroeg zijn grootvader toen:
"Maar welke wolf wint er nu?"
De oude indiaan antwoordde simpelweg:
"de wolf die ik voed".

13 opmerkingen:

  1. Mooi verhaal en het laatste gedeelte over de indiaan klopt toch helemaal. Goed om hier eens bij stil te staan.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Prachtig wat een wijsheid van die oude indiaan.
    Gelukkig hebben we een heel leven om te leren.
    Ik denk wel dat de nieuwe generatie er minder lang over doet. Lijkt wel of ze sneller dingen beklijven. Maar wij moeten het hiermee doen. Met onze opvoeding van net na de oorlog met veel plichten en weinig rechten. Vallen en opstaan zo hebben wij het geleerd. Maar kijk eens we hebben het er best aardig vanaf gebracht.. En we hebben nog even (hoop ik).

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Is het niet grappig 2 vrouwen elk aan een kant van Nederland schrijven tegelijk op elkaars blog. Heel bijzonder

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Het hele leven is een leerschool dus tot onze dood blijven we daar wel mee bezig, denk ik. Dat is positief want stilstaan is doodgaan.
    Mooie blog Janny.
    Dora

    BeantwoordenVerwijderen
  5. een mooi verhaal!
    heb je zomergasten met Dick Swaab gezien? Volgens hem zijn we door ons brein geconditioneerd en bestaat er niet zoiets als de vrije wil. Een observatie die ik bijzonder onplezierig zou vinden ...

    BeantwoordenVerwijderen
  6. inspirende tekst! liefs, @nne

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Janny een interessant verhaal, iets om over na te denken.
    Groetjes

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Mooi Janny. Moeilijk thema. Volgens mij ga je je daar ook pas voor interesseren als je ouder wordt. En volgens mij doet elke generatie het een beetje beter.

    Toevallig vroeg ik me af of het boek van Dick Swaab de moeite is om te lezen? Ik heb het inmiddels gereserveerd bij de bieb. Ben erg benieuwd. Zeker nu ik het commentaar van lheurebleue lees. Jakkes, een geconditioneerd brein...

    Mooi en interessant geschreven blog!

    Liefs, Mirjam Kakelbont

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Marlou:
    Dit is een moelijke onderwerp Janny. Ik heb veel fouten en ik wil veel veranderen. Ik heb ook veel in mijn kindtijd meegekregen die ik niet leuk vind. Het gaat wel beter als je oud word en veel meer geleerd.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Hmmm, mooie les! Ik ga in september (via het werk) een training van een aantal dagen (incl. overnachting) volgens met persoonlijke effectiviteit. Ik ben benieuwd...

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Heel mooi en inspirerend stukje!Echt iets om over na te denken.. Eigenlijk is het heel bijzonder dat wij elke dag opnieuw mogen beginnen met nieuwe kansen, nieuwe mogelijkheden en opnieuw keuzes mogen maken.Toch blijven we vaak hangen in ons verleden,want dat is vertrouwd. Zou dat soms een stukje angst en onzekerheid voor het onbekende zijn of zou dat nou zo diep geworteld in ons zitten door opvoeding,karakter of wat dan ook.Het blijft een interessant onderwerp.
    liefs, Annelies

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Mooi verwoord, Janny. Het leven blijft een constante worsteling in zekere zin, toch?

    BeantwoordenVerwijderen