anyone who keeps the ability to see beauty never grows old - Franz Kafka



dinsdag 6 maart 2012

top five...

Het NRC wijdde 7 februari j.l. een hele bijlage aan "Mens &"
Het ging over de mensbeelden die we hanteren, over wat lezers vinden van hun medemens, over wat een mens een méns maakt.
De NRC stelde de vraag : "Wat is úw mensbeeld" en kreeg veel reacties hierop.
Ik vond het een heel boeiende bijlage, met bijzondere verhalen en stellingen die je aan het denken zetten.
Er waren veel bijdragen die elk weer andere aspecten van het mens-zijn benadrukten.
En zeer aangrijpend verhaal was dat van een moeder van een diep zwakzinnige, autistische dochter. Ze vertelt dat ze door haar dochter geconfronteerd werd met de vraag wát nu eigenlijk een mens is, wat menselijk leven is. Het voert te ver om hier haar hele verhaal te vertellen maar haar analyse is duidelijk hoewel heel pijnlijk: ze stelt vast dat alle kenmerken van een mens (zoals o.a. communiceren, in staat zijn instinctmatige behoeften uit te stellen, moraliteit, etc.) ontbreken bij haar dochter. De conclusie die ze trekt is pijnlijk en getuigt van jarenlange gedachten over dit onderwerp.
Voor mensen die dit verhaal willen lezen zou ik zeggen: kijk in het NRC archief. "Als spijt te laat komt" gaat over een boek van een Australische verpleegkundige in de palliatieve zorg. Ze schreef een boek over de eeuwig terugkerende spijt van stervenden. Op een sterfbed schijnen steeds dezelfde thema's terug te keren.
Toen ik het las was ik niet verbaasd. Het zijn de gewone dingen in het leven die, als het er op aankomt, het meest belangrijk voor ons zijn. Dat bewijst wel deze top vijf van meest betreurde feiten op het sterfbed.
Mensen hebben het meest spijt van keuzes in het leven die werden genomen om aan verwachtingen van de omgeving te voldoen en niet omdat de persoon in kwestie daar bewust voor koos.
Een ander punt was werk. Veel, vooral mannelijke, stervenden hadden er spijt van te veel energie en tijd in werk te hebben gestopt ten koste van hun vrouw, kinderen of ouders.
Het derde thema was dat veel mensen er pas te laat achter kwamen dat praten over gevoelens beslist noodzakelijk is voor een kwalitatief goed leven.
Ook hebben stervende mensen er spijt van dat ze in het leven veel vrienden hebben verloren. Vaak inderdaad weer doordat ze altijd druk, druk, druk zijn geweest.
Thema vijf was dat mensen er spijt van hebben alleen gebaande paden te hebben betreden. Die laten geen indruk achter, die zorgen ervoor dat het leven als zand door je hand is gegaan.
(Het boek heet The Top Five Regrets of the Dying en is geschreven door Bronnie Ware)